فهرست مطالب
HSE از سه کلمه بهداشت health ایمنی safety و محیط زیست environment می باشد(Health and safety Executive). دنیای امروز دنیای رقابت است. نرخ سریع تحولات تکنولوژیک و تغییر در الگوهای مصرف و نیازهای بازار وبالا رفتن انتظارات جامعه ومسئولیتهای اجتماعی سازمانها در عرصه رقابت را روز به روز تنگتر می نماید. یکی از فعالیت های HSE وضع قوانینی مانند استفاده از لباس کار، کفش ایمنی، دستکش ایمنی و در کل تجهیزات حفاظتی فردی میپردازد.
تعریف HSE
مسائل ایمنی مطرح شده در HSE مجموعه ای از استراتژی ها را به کارکنان نشان می دهد که در نهایت باید برای سالم ماندن از آنها پیروی کنند. برای بیش از 40 سال، تصمیمات HSE قادر به کاهش آسیب به عملیات طولانی مدت در بریتانیا، مانند کارخانه ها، ساختمان ها، فرودگاه ها، معادن، دریاها، بنادر و غیره بوده است. میلیون ها نفر نجات یافتند و باعث جلوگیری از بسیاری بیماری ها و ناتوانی های شده است.
شرط بقاء درچنین محیطی برخورداری از مزیتهای رقابتی درسازمان است. تحقق اهداف سازمان درحوزه رقابت پذیری، پرداختن به موضوعات ایمنی Safety بهداشت Health و محیط زیست Environment رابه یکی از اولویت های سازمان ها در تجارت امروز تبدیل نموده است. فاکتورهای رقابت پذیری سازمان عبارتند از توجه به نیروی انسانی به عنوان اصلی ترین سرمایه سازمان، بهبود فرایندهای کاری در راستای تولید وعملیات بهرهور، توجه به موضوعات زیست محیطی برای تحقق توسعه پایدار.
تاریخچه اچ اس ای (HSE)
استانداردهای HSE در طول زمان و تاریخ تغییر کرده است و بسته به فعالیت های تحت کنترل از موسسه ای به موسسه دیگر متفاوت است. به همین منظور موسسات مختلف این استانداردها را از طریق ارگان های مربوطه و کارشناسی خود بررسی می کنند. این استانداردها بین المللی هستند و به طور یکسان در سراسر جهان اعمال می شوند. همه کشورها موظف به رعایت این استانداردها و ترجمه آنها به زبان رسمی کشور خود هستند. ذکر این نکته ضروری است که اچ اس ای به معنی رنگ ها در صنعت نیز توجه میکند.
رعایت این قوانین و استانداردها مانند استاندارد های تولید لباس کار به حفظ ایمنی و سلامت کارکنان در هر بخش و همچنین محیط زیست کمک می کند و به بهبود کار در یک محیط سالم کمک می کند. در این قسمت از مقاله به تاریخچه HSE و مسیری که در طول تاریخ تا وضعیت فعلی خود طی کرده است می پردازیم.
HSE در قرن 19
برای ردیابی تاریخچه HSE، لازم است ریشه های آن را در قرن نوزدهم ردیابی کنیم. اولین گام ها در جهت HSE فعلی در سال 1833 با تشکیل تیمی از بازرسان برای ارزیابی سلامت و ایمنی کودکان کار در کارخانه های نساجی برداشته شد. این گروه از بازرسان وظیفه بررسی وضعیت ایمنی دستگاه های کارگران و کارخانه ها را بر عهده داشتند و علیرغم مخالفت کارفرمایان و سیاستمداران وقت، همچنان به کار خود ادامه دادند و در وضع قوانین جدید ایمنی کارخانه تأثیر بسزایی داشتند.
در سال 1842، تیمی برای مطالعه ایمنی و سلامت معدنچیان تشکیل شد. با تشکیل این گروه و بررسی وضعیت اسفناک معدنچیان و انتشار گزارش هایی در مورد آن، فشارهای افکار عمومی موجب شد تا قانون ایمنی و سلامت معدنچیان مصوب 1842 رعایت شود. یکی از بزرگترین دستاوردهای این گروه در زمان خود است.
HSE در قرن 20
قرن بیستم آغاز دوره جدیدی از ایمنی و بهداشت شغلی است. در این سال، در سال 1956، اولین قوانین ایمنی و استانداردهای کشاورزان و کودکانی که به احتمال زیاد با ماشین آلات کشاورزی مواجه می شوند، تصویب شد. این قوانین علاوه بر ایمنی شامل استانداردهایی برای حفاظت از محیط زیست نیز می شدند. در 1959 تحقیق در مورد محل حادثه نیروگاه هسته ای ویندسیل در 8 اکتبر 1957 باعث شد تا دولت بریتانیا تیمی را برای بازرسی تجهیزات و ایمنی نیروگاه های هسته ای و صدور اسناد استاندارد نیروگاه تشکیل دهد.
در سال 1974 تصادف مرگبار در یک کارخانه شیمیایی فلیکسبورو باعث کشته شدن 28 نفر و مجروح شدن 36 کارگر شد. این حادثه علاوه بر خسارات وارده، آلودگی شدید هوا را نیز به همراه داشت، زیرا گازهای سمی در هوا منتشر شده و آسیب شدیدی به محیط زیست وارد کرده است. در این سال HSC یا کمیسیون بهداشت و ایمنی تشکیل شد. این اتحادیه در 31 ژوئیه 1974 تأسیس شد. هدف این اتحادیه ایجاد استانداردهایی برای حفاظت از ایمنی و سلامت کارگران بود.
1975 سازمان بین المللی HSE به شکل امروزی که در 1 ژانویه 1975 تأسیس شد، مسئول اجرای قوانین مربوط به ایمنی و سلامت کارکنان و محل کار است. همچنین مسئول ممیزی و استانداردهای راستی آزمایی برای تمام محیط های کاری است 1976 اولین گزارش سالانه HSE منتشر شد. در این مقاله چگونگی ایجاد یک محل کار که مطابق با استانداردهای ایمنی و بهداشت باشد، بحث میشود.
اساساً واژه سلامت Health در سه سطح زیر تعریف شده است:
- سطح ۱: بهداشت کارOccupational hygiene
- سطح ۲: طب کار Occupational medicine
- سطح ۳: خدمات پرستاری و توان بخشی مرتبط با کار Occupational Health nursing سطح یک به لحاظ تقویت نمودن مباحث پیشگیرانه در صنعت، در ساختار HSE انجام وظیفه می نمایند
بهداشت کار یا مهندسی بهداشت در ساختار HSE شامل کلیه خدمات بهداشت محیط، بهداشت تغذیه کارکنان و بهداشت حرفه ای داخل محیط های کاری صنعت نفت می باشد.مهندسی بهداشت همانند دیگر علوم برای ارائه خدمات خود به فراخور نیاز صنعت نیازمند بهرهگیری از تخصص های مختلف از قبیل شیمی، آمار، اپیدمیولوژی، فیزیولوژی، سم شناسی، آناتومی، طب صنعتی، تغذیه، توانبخشی و … می باشد.
به همین علت کارشناسان بهداشت در صنعت نفت برای ارائه خدمات هرچه موثرتر می بایست از اطلاعات واحدهایی از قبیل بهرهبرداری، تعمیرات، فرآیند، طب صنعتی و … استفاده نمایند. بنابراین می بایست پس از بررسی تمامی جوانب کار و قبل از شروع بکار اصلی خود هماهنگی های لازم با بخش های مورد نیاز را انجام و از برقراری این هماهنگی اطمینان حاصل نمایند. فعالیت های بهداشت محیط از قبیل:
- شناسایی، ارزیابی و کنترل آلودگی های هوا، آب و فاضلاب و پسماندها
- تأمین آب و موادغذایی سالم با کمک بهداشت تغذیه
- سم پاشی، طعمه گذاری، مبارزه با حشرات و جوندگان و… فعالیت های بهداشت تغذیه کارکنان از قبیل
- شناسایی، ارزیابی و پیشگیری از آلودگی مواد غذایی بوسیله آب، خاک، هوا، گیاهان، حیوانات
- اطمینان از سلامت مواد غذایی کارکنان
- تنظیم برنامه تغذیه کارکنان با توجه به سلامت فرد و محیط های کاری آنها و … فعالیت های بهداشت حرفه ای از قبیل
۱- شناسایی، اندازه گیری، ارزیابی و کنترل ریسکهای بهداشتی (عوامل زیان آور محیط کار) شامل:
- عوامل زیان آور فیزیکی
- عوامل زیان آور شیمیایی
- عوامل زیان آور بیولوژیکی
- عوامل زیان آور ارگونومیکی
- عوامل زیان آور مکانیکی
۲- پیشگیری از وقوع بیماریهای ناشی از کار کارکنان و اطمینان از سلامت آنها
۳- پیشگیری از وقوع حوادث، آسیب ها و حفاظت کارکنان
و…بدیهی است در تمامی بخش های مهندسی بهداشت با توجه به حیطه فعالیتها می بایست آموزش های مورد نیاز ارائه و از کاربردی بودن مفاد آموزشهای ارائه شده اطمینان حاصل گردد. تولیدی لباس کار ایمن صنعت ایران نیز فعالیت هایی در راستای بهبود و حفظ ایمنی کارکنان با تولیدات خود انجام داده است که شما را دعوت به مطالعه آن میکنیم.
در مورد ویژگی های کلاه حفاظتی چه اطلاعاتی دارید؟
سازمان های مرتبط با HSE
اداره ایمنی وبهداشت شغلی آمریکا: OSHA
اداره OSHA یکی از مجموعه های سازمان کار امریکا میباشد که رسالت و حیطه کاری آن عبارتست از اطمینان از ایمن بودن شرایط کاری برای کار مردان و زنان با تنظیم و اجرای استانداردها و با ارائه آموزش، اطلاعرسانی، آموزش و پرورش. این سازمان قدرت اجرایی و قانونی دارد.
انجمن بهداشت صنعتی آمریکا: AIHA
سازمان AIHA یکی از بزرگترین انجمنهای بینالمللی در خدمت نیازهای متخصصان بهداشت محیط و حرفهای و ایمنی است.
مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی (آمریکا): NIOSH
مسئول انجام تحقیقات و ساخت توصیههایی برای پیشگیری از آسیبهای شغلی است. رسالت NIOSH تولید دانش جدید در زمینه ایمنی و بهداشت حرفهای و انتقال این دانش برای بهبود عملکرد کارگران است
سازمان HSE انگلستان
HSE در انگلستان نام اداره ایمنی و بهداشت اجرایی است. رسالت این اداره ارسال چهارچوب بیانیه مدیریت و استانداردها و عملکردها در سازمانهای مختلف میباشد.
سازمان بینالمللی محافظت در برابر آتش: به اختصار: NFPA
رسالت NFPA کاهش بار آتش وخطرات آن در کیفیت زندگی در سراسر جهان، با ارائه استانداردها، تحقیقات، آموزش و آموزش و پرورش میباشد.
دانشگاه های مرتبط با HSE در ایران
HSE، بهداشت، ایمنی و محیط زیست رشتهای تحصیلی است که از مدتها قبل و تحت عنوان مهندسی بهداشت حرفهای و مهندسی بهداشت محیط در ایران دانشجو تربیت میکرد. هم اکنون این بخش در رشتههای مختلف و عناوین مختلف و مرتبط دانشجو پذیرش میشود. شایان ذکر است این رشته بعلت بازار خوب و درآمد مناسب اخیراً مورد سوء استفاده قرار گرفتهاست و دورههایی بیاعتبار با عناوین مختلف برگزار گردیدهاست. از جمله رشتههای مرتبط با HSE در مقطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد در ایران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در مقطع کاردانی: بهداشت حرفهای، بهداشت محیط ،ایمنی صنعتی
- در مقطع کارشناسی: مهندسی بهداشت حرفهای، مهندسی بهداشت محیط،مهندسی صنایع با گرایش ایمنی صنعتی، مهندسی تکنولوژی ایمنی صنعتی، مهندسی ایمنی صنعتی، ارگونومی
- در مقطع کارشناسی ارشد: مهندسی ایمنی صنعتی، مهندسی بهداشت محیط ، مهندسی ایمنی و بازرسی فنی، بهداشت، ایمنی و محیط زیستHSE، مهندسی HSE، ارگونومی، مهندسی شیمی با گرایش HSE، مهندسی بهداشت حرفهای، مدیریت HSE، مهندسی محیط زیست
دانشگاه محیط زیست
مهندسی شیمی با گرایش HSE
دانشگاه محیط زیست در سال ۱۳۵۱ و تحت عنوان «آموزشکده محیط زیست» به منظور تأمین و تربیت نیروی انسانی متخصص و ماهر مورد نیاز عرصه محیط زیست کشور و با جهتگیری ترویج و نشر مفاهیم محیط زیستی تأسیس گردید.
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دارای دو دانشکده بهداشت و دانشکده HSE است.
-
الف. دانشکده HSE
دانشکده سلامت، ایمنی و محیط زیست در سال۱۳۵۴ تحت عنوان «مدرسه عالی حفاظت و بهداشت کار» تأسیس و با یک رشته تحصیلی کاردانی حفاظت و بهداشت کار شروع به کار نمود.از سال ۱۳۶۲ براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، با پذیرش دانشجو در رشتههای بهداشت حرفهای و بهداشت محیط در مقطع کاردانی به کار خود ادامه داد. در سال ۱۳۶۳ نیز در رشته ایمنی صنعتی در مقطع کاردانی و در سال ۱۳۶۵ در رشته مهندسی بهداشت حرفهای در مقطع کارشناسی ناپیوسته دانشجو پذیرفت. در سال ۱۳۶۸ به نام دانشکده حفاظت و بهداشت کار تغییر نام یافت. این دانشکده در سال ۱۳۸۱ در رشته مهندسی صنایع- ایمنی صنعتی و در سال ۱۳۸۵ در رشته کارشناسی ناپیوسته ایمنی صنعتی و محیط کار دانشجو پذیرش نمود.دانشکده در سال ۱۳۸۸ در رشته کارشناسی پیوسته مهندسی بهداشت حرفهای و کارشناسی ارشد ناپیوسته ارگونومی دانشجو پذیرفت. دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی ایمنی صنعتی نیز در اواخر سال ۱۳۸۸ به تصویب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رسیده و پذیرش دانشجو جهت تحصیل از بهمنماه سال۸۹ انجام شدهاست.
-
ب. دانشکده بهداشت
این دانشکده در حال حاضر دارای پنج گروه آموزشی بوده که دو گروه آن گروه بهداشت حرفهای و بهداشت محیط میباشد و در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و PhD با پذیرش دانشجو در دورههای مختلف فعال میباشد. در این دانشکده رشته مهندسی ایمنی صنعتی از رشتههای مرتبط با HSE تدریس نمیشود.
دانشگاه صنعتی امیر کبیر
دانشگاه صنعتی امیرکبیر اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی HSE با زمینههای کارشناسی مهندسی عمران و مهندسی شیمی نمودهاست. دانشجویان در این مقطع با مفاهیم و اصول مهندسی در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست آشنا میگردند.
دروس طراحی شده تماماً بر اساس جدیدترین دستاوردهای مهندسی روز دنیا در رشته HSE میباشد. از آنجا که گذراندن گرایشهای مهندسی عمران برای گروه مهندسی عمرانHSE و همچنین دروس مهندسی شیمی برای گروه مهندسی شیمی HSE ضروری به نظر میرسد لذا توصیه میگردد که دانشجویان در هنگام ثبت نام در گرایش مهندسی عمرانHSE و گرایش مهندسی شیمیHSE دانشگاه صنعتی امیرکبیر توجه ویژهای را به سابقه تحصیلی خود معطوف دارند.
دانشگاههای دیگر
از دانشگاههای دیگر که اقدام به پذیرش رشتههای مرتبط با HSE میکنند میتوان به دانشگاه صنعت نفت آبادان، دانشگاه سمنان، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور، مجتمع آموزش عالی اسفراین، مرکزآموزش عالی لامرد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاههای علوم پزشکی تهران، شیراز، اصفهان، اهواز و یزد و زنجان و همدان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد واحد بروجرد دانشگاه علمی کاربردی صفا واحد ساوه و مؤسسات غیردولتی همچون موسسه آموزش عالی کاسپین البرز قزوین و موسسه آموزش عالی کار قزوین اشاره کرد.
توضیحات بسیار کامل و جامع بودند.
حرف نداری
شما کانال تلگرام هم دارین؟
هزینه رپورتاژ آگهی توی سایت شما چنده؟
چرا اینقد زیاد؟
خیلی دنبال این موضوع بودم
من یکی از کاربران دائمی سایت شما هستم
گل گفتید دست مریضاد
بیشتری بنویسین لطفا
دست مریضاد استاد
مثل همیشه عالی و کاربردی
بسیار گویا و شفاف بیان کردید
سلام عالی بود
هزینه مشاورتون چنده؟
اینا فوق العادن
منابع این مطلب کجاست؟