انواع مواد اطفاء حریق

در این مطلب از ایمن صنعت ایران شما را با مواد اطفا حریق آشنا میکنیم و ویژگی های هر یک را برایتان بازگو خواهیم کرد.

انواع مواد خاموش کردن آتش

آب

استفاده از آب برای کنترل حریق ساده‌ترین و در عین حال موثرترین روشی است که تمام افراد با آن آشنا می باشند. لیکن به همان اندازه که استفاده از آب می تواند در خاموش کردن آتش مفید باشد ، استفاده نابجا از آن نیز می تواند موجب ایجاد مخاطره و گسترش حریق یا خسارت بعدی گردد.

کف (فـوم)

کف های مورد مصرف دراطفاء حریق که آنواع پروتئینی آن از تخمیر آلایش های دامی غیر خوراکی نظیر: خون ، دو ، شاخ ، پشم و … و ا نواع شیمیایی آن از ترکیب برخی مواد شیمیایی خاص تهیه می شود، در هنگام پاشیده شدن توسط سر لوله کفساز با هوا وآب مخلوط شده و حباب ایجاد می نماید. فراونی گسترش کف در هنگام استفاده ، می تواند روی حریق را پوشانده و مانع رسیدن اکسیژن و صعود گازهای ناشی از حریق می گردد. نکته مهم در استفاده از کف و توسعه خوب آن و پخش شدن روی سطح ماده مشتعل مخصوصاَ مایعات قابل اشتعال بدلیل سبکی آنها می شود.

اطلاعات بیشتر در مورد انواع کپسول آتش نشانی را میتوانید در سایت ما بخوانید.

پودر های شیمیایی

استفاده از برخی از مواد شیمیایی که معمولاَ دارای بنیان کربنات، سولفات یا فسفات می باشند، یکی از راه های متداول وساده برای خاموش کردن آتش از طریق خفه کردن آن است. این ترکیبات براحتی برای اطفاء انواع حریق C, B, A  بکار می روند. به همین دلیل در استفاده های عمومی معمولاَ این خاموش کننده ها توصیه می شوند. پودر شیمیایی روی حریق پاشیده شده و باعث پوشاندن آتش و جلوگیری از رسیدن اکسیژن می گردد. پودرها در حرارت بالای ۶۰ درجه سانتی گراد پایداری خوبی ندارند و امکان چسبندگی آنها در کپسول زیاد می گردد.

ابعاد ذرات پودر بسته به نوع مواد و شرکت سازنده حدوداَ ۷۵-۱۰۰ میکرن است که هرچه قطر ذرات ریزتر باشد، موثرتراست. پودر شیمیایی تحت فشار ازت یا CO2 در سطح قاعده حریق به صورت جارویی پاشیده شده و در صورتی که افراد آموزش کافی دیده باشد، براحتی آتش را خاموش می نمایند. پودر شیمیایی آنچنان که باید برای حریق دسته A کاربرد ندارد، چرا که بدلیل نفوذ پذیری در جامدات، نمی تواند به عمق آنها ورود و از داخل آنها را خاموش نماید. به همین دلیل می بایست بعد از استفاده از مواد اطفایی پودری، با پاشش آب از برگشت شعله پیشگیری کرد. مگر اینکه مواد درحال اشتعال پربها باشند یا استفاده از آب ماهیت آنها را تغییر دهد.

پودر ۱۰۰ درصد خشک

این پودر برای خاموش کردن حریق فلزات قابل اشتعال مانند :‌ سدیم ، پتاسیم ، منیزیم ومانند آن بکار می رود  وبیشترین مکان مصرف آنها آزمایشگاه ها است.

گاز CO2

دی اکسید کربن گازی است غیرقابل احتراق ، بی بو ، غیر رسمی و سنگین تر از هوا که داری چگالی ۵/۱ بوده وهادی الکتریسته نیست. مکانیسم عمل آن هنگام حریق به سه صورت است : ابتدا با تشکیل یک لایه سنگین مقاوم در مقابل عبور هوا ، آتش را خفه می کند ، سپس اکسیژن هوای اطراف حریق راکاهش و نهایتاَ آتش را سرد می کند. یکی از خصوصیات مهم گاز CO2  این است که باعث ایراد خسرت به مواد موجود در محیط حریق نمی شود. لذا در مواردی که مواد با ارزش دچار حریق می شوند ، مناسب تر از آب است.

CO2 برای حریق های الکتریکی و الکترونیکی بسیار مناسب است. زیرا تا حدودی بدلیل هدایت برق وخصوصا حذف مواد خاموش کننده باقیمانده، باعث اتصالی یا خرابی در قطعات حساس نمی گردد. لیکن هنگام استفاده، بدلیل جایگزین شدن با اکسیژن محیط، می تواند موجب خفگی فرد اطفاگر وساکنین گردد. همچنین در فضای روباز ودارای تهویه نیز چون نمی تواند جایگزین کامل اکسیژن محیط شود از قابلیت اطفاء کامل این حریق ها برخوردار نیست.

ترکیبات هالوژنه (هالون)

مواد هالوژنه از مشتقات CH4 یا C2H6 می باشند که جایگزین یک یا چند عنصر هالوژنه شامل (I.BR.C1.F) شده اند. هالون ها در هنگام اطفاء  بدون به‌جای گذاشتن اثرات تخریبی وباقیمانده بروی مواد ودستگاه ها می تونند به‌طور بسیار موثری ایفای نقش نمایند. مکانیسم اثر هالون ها تا حدودی مشابه CO2 بوده و چون سنگین تر از هوا هستند، می توانند به سرعت روی حریق را پوشانده ومانع رسیدن اکسیژن گردند. بعلاوه پاشش این مواد برروی حریق می تواند باعث رقیق شدن اکسیژن هوای اطراف حریق شده و آن را مهار نماید.

این مواد به نسبت افزایش حجم هنگام تغییر فاز از حالت مایع به بخار بیش از ۳ برابر افزایش حجم بیشتری نسبت به دی اکسد کربن پیدا می کنند. به همین دلیل در وزن مساوی، قدرت خاموش کنندگی  آنها ۳-۲ برابر CO2 می باشد. هالوژن ها می توانند در هنگام مجاورت با آتش از سرعت واکنش های زنجیره ای بکاهند وبصورت موثری آتش را مهار نمایند. گرچه مدت هاست که استفاده از هالون ها بدلیل تاثیرات نا مطلوب آنها برروی لایه ازون و محیط زیست ، منسوخ و ممنوع گردیده ، لیکن اخیراَ برخی شرکت ها با ایجاد تغییراتی در بنیان مولکولی آنها ، کپسول هایی را به بازار ارائه داد ه اند که به نسبت حجم و وزن کم ، ضمن تاثیر گذاری بسیار عالی در اطفاء حریق ها ، تاثیرات مخرب زیست محیطی ندارند. خاموش کننده های جدید هالون برای مکان های محتوی تجهیزات یا مواد قابل اشتعال مهم و حساس مانند

• دستگاه های الکترونیکی و الکتریکی
• جامدات پر ارزش
• اسناد
• دیسپاچینگ ها
• مراکز مخابراتی

و مانند آنها کاربرد زیادی دارند.

در این مطلب در مورد انواع مواد اطفا حریق صحبت نمودیم، در آخر شما را به مطالعه مطلب ما درباره روش های خاموش کردن آتش دعوت میکنیم.